14/10/08

Σχολείο. Τα Καλύτερα Χρόνια ή Η Χειρότερη Περίοδος?

Είναι πλέον δεδομένες οι απόψεις περί σχολικών χρόνων. Είτε ανήκεις σε εκείνους που πλέον βρίσκονται σε μία ηλικία μακριά από τα σχολικά χρόνια και αναπολούν το σχολείο ως τα πιο ευχάριστα χρόνια της ζωής τους, ή ανήκεις σε αυτούς (νέους και παιδιά δηλαδή) που ακόμα στο σχολείο βρίσκονται και το καταριούνται. (Εντάξει, υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις/γνώμες...)

Για μένα, το σχολείο είναι απλά το μέρος όπου γνώρισα και γνωρίζω φίλους και "εχθρούς", πέρασα και περνάω καλές και κακές στιγμές και έκανα και κάνω μάθημα. Παίρνουμε τα δύο πρώτα, και έχουμε τα λεγόμενα ξέγνοιαστα σχολικά χρόνια. Το τρίτο αποτελεί τα βάσανα, την κακή και "απωστική" εικόνα του σχολείου.

Τελικά (και αυτό δεν ισχύει μόνο για το σχολείο), σχεδόν όλα τα πράγματα τα εκτιμάς αφού έχουν περάσει. Αλλά μόνο έτσι γίνεται. Και στον γιατρό δεν ήθελα να πάω να κάνω ένεση μικρός αλλά τώρα καταλαβαίνω πόσο με βοήθησε αυτό. Δεν με άφησε να αρρωστήσω. Το ίδιο συμβαίνει και με το σχολείο. Τους περισσότερους καταφέρνει να μην μας αφήσει να "αρρωστήσουμε" στο μέλλον. Αλλά το εκτιμούμε μόνο μετά πολλών ετών, όταν έρθει η ώρα.

Γιατί? Γιατί οι έφηβοι άλλα έχουν στο μυαλό τους. Δεν έχουν όρεξη να διαβάζουν, ούτε να παρακολουθούν μάθημα 6-7 ώρες τη μέρα. Θέλουν να κάθονται, να κάνουν αυτά που θέλουν. Δεν συνειδητοποιούν ότι το σχολείο τους δίνει γνώσεις προς αξιοποίηση. Πολλοί (δεν λέω οι περισσότεροι γιατί πλέον είναι πολλές οι κατηγορίες/περιπτώσεις εφήβων), πάνε στο Λύκειο, για παράδειγμα, μόνο για το απολυτήριο. Δεν προσέχουν κανένα μάθημα, πάνε σε φροντιστήρια ξοδεύοντας χρήμα και χρόνο, και καταλήγουν και πάλι να έχουν προβλήματα. Στην πλειοψηφία τους, έχουν μια λύση. Αυτήν. Την άνετη. Πάω στο σχολείο απλά για να περάσω, κάνω φροντιστήριο για να μάθω όσα θα χρειαστώ στις εξετάσεις, παίρνω απολυτήριο και μετά κάνω ό,τι θέλω.

Θα μου πείτε, φταίνε οι γονείς τους, φταίει το σύστημα, φταίει το κράτος... Και άντε να γλιτώσεις αυτά τα παιδιά. Άντε να γλιτώσεις την χώρα. Από πού πηγάζουν τα προβλήματα είναι άλλο θέμα...

Άρα τα σχολικά χρόνια τα αγαπάμε σχεδόν όλοι μόνο για τους φίλους που κάναμε και τις όμορφες εμπειρίες και αναμνήσεις που αποκτήσαμε. Δεν συνέβησαν όλα στο σχολείο. Αλλά τα καταλογίζουμε σε αυτό όταν αναπολούμε. Συνήθως. Αλλά και για την ξεγνοιασιά που δεν μπορούσαμε τότε να εκτιμήσουμε αλλά τώρα που έχουμε πολύ περισσότερες έννοιες και προβλήματα. Τότε εξαρτιόμαστε από τους γονείς, την οικογένειά μας. Τώρα εξαρτιόμαστε από εμάς. Συνήθως. Μετά από τόσα χρόνια μπορούμε μόνο να δούμε την καλή πλευρά των σχολικών ετών.

Αλλά την κακή πλευρά βλέπουν μόνο όσοι βρίσκονται στο σχολείο. Και μάλλον δικαιολογημένα. Διάβασμα, φροντιστήρια, μπάλλετα και ποδόσφαιρα, βιολιά και γυμναστήρια, Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά και δε συμμαζεύεται... Κι αυτά επειδή μας έχουν βάλει στο κεφάλι από νήπια πως όλα αυτά είναι αναγκαία για το μέλλον μας. Το επαγγελματικό μας μέλλον. Άρα δεν τα κάνουμε με την θέλησή μας και, υποσυνείδητα, όλα αυτά μας κουράζουν ώσπου καταλήγουμε κατά το τέλος του Δημοτικού να μισούμε και να απεχθανόμαστε τη λέξη και μόνο. Τη λέξη σχολείο, τη λέξη διάβασμα, τη λέξη μάθημα. Λάθος από πλευράς κράτους, οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος, και γενικής νοοτροπίας σε αυτή τη χώρα... Και ο νέος, η νέα, καταλήγει να χάνει το νόημα του σχολείου και την καλή διάθεση για μάθημα πριν τα κάπως πιο σημαντικά χρόνια της φοίτησής του. Ειδικά στο Λύκειο, που αν και δεν είναι υποχρεωτικό, έχει πάμπολλους μαθητές που απλά πάνε να πάρουν το χαρτί που λέει "Απολυτήριο Λυκείου". Για να έχουν ένα παραπάνω "προσόν" υποτίθεται... Αλλά δεν αξιοποιούν όσα κάνουν στο Λύκειο.

Το μπέρδεψα το θέμα, για να συνοψίσουμε. Εξαρτάται από τη νοοτροπία του καθενός στην ηλικία που βρίσκεται στο σχολείο και ύστερα στην ηλικία που δουλεύει ήδη κάποια χρόνια η γνώμη του για τα σχολικά χρόνια. Το απεχθάνονται όταν βρίσκονται σε αυτό, αλλά για το μάθημά του. Δεν πιστεύω να υπάρχουν άτομα που να μην επιθυμούσαν πενταήμερη, τριήμερη ή διήμερη και μονοήμερη. Που να μην επιθυμούσαν φίλους και πάρτυ κάθε τόσο.

Επομένως, και οι δύο απόψεις που ανέφερα στην αρχή είναι μάλλον υπερβολικές. Αν τις βάλουμε μαζί, θα δούμε ότι τα σχολικά χρόνια ούτε τέλεια ήταν, ούτε χείριστα. Και τότε έχουμε ανάλογες για την ηλικία μας έννοιες και σκοτούρες και κούραση, όπως έχουμε και στην ηλικία των 30-40 που δουλεύουμε (αν δουλεύουμε). Απλά μας φαίνονται μηδαμινές οι υποχρεώσεις που είχαμε τότε. Με καλή θέληση και διάθεση, κάθε περίοδος της ζωής μας μπορεί να γίνει ευχάριστη...

Don't worry, be happy. :-)

12 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Επόμενο ειναι φιλτατε mpomp να μην υπάρχει όρεξη για μάθηση εφόσον δεν υφίσταται κάτι το ενδιαφέρον να τραβήξει τους μαθητές, πράγμα πολύ βασικό γιατί απο κει ξεκινάνε όλα. Τα τεχνικά προβλήματα επιλύονται όμως. Δεν είναι εκεί το θέμα. (Ή μάλλον θα μπορούσαν να επιλύονται γιατι η κατάχρηση της Δημοκρατίας που γίνεται από εμάς τους ίδιους έχει ως αποτέλεσμα να μας "παίρνουν στην πλάκα" κι έτσι όταν θα είναι ανάγκη να χρησιμοποιήσουμε κάποια μέσα για να ακουστούμε θα μας χαρακτηρήσουν ως γραφικούς και χασομέρηδες για άλλη μια φορά.) Το σύστημα επικεντρώνει την προσοχή του στην κάλυψη μιας συγκεκριμένης ύλης και όχι στη μάθηση με αυστηροτητα και εδώ είναι που θέλω να επικεντρωθώ. Με αυστηρότητα. Το νόημα του σχολείου και της εκπαίδευσης ευρύτερα, δεν είναι να μάθαίνεις, αλλα να μάθεις να μαθαίνεις. Όταν αυτη η διαδικασία γίνεται καταπιεστικά και υπο την ό,ποια απειλή, σαφώς και δε θα λειτουργήσει σωστά. Καλώς ή κακώς γίναται κατηγοριοποίηση (τάξεων, σχολείων, κλάδων, τμημάτων κ.α.) καταχρηστική ίσως και αυτό μπορεί να αδικήσει και να γίνει αίτιο αποκλεισμού μιας μονάδας από τους στόχους της. Δε φταίνε οι μαθητές που έχουν τόσο χαμηλούς στόχους,αλλα το σύστημα που δε δίνει ίσες ευκαιρίες. Έτσι ο φόβος για αποκλεσμό οδηγεί σε αυτες τις καταστάσεις. Αυτα είχα να πω. καλή όρεξη;)

MpoMp είπε...

Θα έλεγα ότι θίγεις περισσότερο ένα άλλο θέμα εδώ. Την ελληνική παιδεία. Θα σου απαντήσω όμως.

Η κατάχρηση της Δημοκρατίας γίνεται από πολιτικούς και πολίτες. Τι εννοείς εσύ όμως με τον όρο αυτό? Τι εννοείς κατάχρηση της Δημοκρατίας? Για να μπορέσω να σου απαντήσω σε αυτό.

Στο σχολείο και μαθαίνεις και μαθαίνεις να μαθαίνεις. Και βέβαια στα ελληνικά σχολεία, στην πλειοψηφία τους, δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Τα 9 υποχρεωτικά χρόνια δεν μπορώ να πω αν είναι καταπιεστικά ή όχι. Τα 3 χρόνια του Λυκείου δεν είναι καταπιεστικά. Υποχρεωτικά είναι όμως, ουσιαστικά, όχι τυπικά. Μπορεί να λένε όλοι ότι επιλογή μας είναι το Λύκειο, αλλά πώς θα βγείς σε μια κωλοκοινωνία να πεις ότι δεν έχει απολυτήριο Λυκείου? Και όλα για τη "μούρη", στις περισσότερες περιπτώσεις...

Την κατηγοριοποίηση στην οποία αναφέρεσαι, θα την εξέφραζα καλύτερα με 3 λέξεις, απαράδεκτο εκπαιδευτικό σύστημα. Και δε νομίζω πως είναι καταχρηστικό και αυτό. Είναι απλά λάθος. Είναι απλά κάτι αντεγραμμένο και μάλιστα κακώς αντεγραμμένο.

Συμφωνώ απόλυτα, το σύστημα δεν δίνει ευκαιρίες, αποκλείει και αναγκάζει, σου δίνει λίγα και σου ζητάει πολλά... Αυτό ίσως να το θίξω σε κάποιο άλλο άρθρο όμως.

Καλή όρεξη. :P

Ανώνυμος είπε...

εννοώ την κατάχρηση των δικαιωμάτων μας για την ικανοποίηση εξωσχολικών αναγκών όπως ξεκούραση δηόσιες σχέσεις κ.α. και μιλάω για τις άσκοπες καταλήψεις που γίνονται κάθε χρόνο κυρίως αλλά και άλλα όπως αποχές και πορείες

Δεν έκανα την εξής διευκρίνηση. Οτι αναφέρομαι στα 3 χρόνια τοθ Λυκείου τα οποία είναι καταπιεστικά γιατί αλλιώς δε θα υπήρχαν ποινές όπως το ελάχιστο περιθώριο απουσιών, ποινολογιο κκλπκλπκλπ..

Είναι καταχρητικό επειδή ως ένα σημείο ίσως να ναι και απαραίτητο γίνεται..
και παλι αυτά είχα να πω

MpoMp είπε...

Κατάλαβα, και πάλι συμφωνώ απόλυτα. Καταλήψεις και κάθε ευκαιρία να χαθεί μάθημα, αλλά και πάλι ο "φταίχτης" είναι το σύστημα που σε μαθαίνει να το μισείς... Πώς να αποφευχθούν? Ειδικά όταν ζούμε εγώ κι εσύ σε μια κοινωνία προβάτων και παρτάκηδων, πεσιμιστών και κοινώς ζώων, και κάθε άλλου είδους παρακμιακών στοιχείων...

Δεν συμφωνώ στο ότι τα 3 αυτά χρόνια είναι καταπιεστικά για αυτό το λόγο. Οι ποινές καλά κάνουν και υπάρχουν σε τέτοιες συνθήκες. Είναι καταπιεστικά γιατί είναι ουσιαστικά αναγκαστικά. Απολυτήριο λυκείου...

Δηλαδή, τι λες ότι καταχράζεται η κατηγοριοποίηση αυτή?

Ανώνυμος είπε...

Συγκεκριμένα μιλάω για που καθηγητες οι οποίοι κάνουν κατάχρηση της φήμης και των προκαταλήψεων για ορισμενα σχολεία και ας ξέρουν ότι δε θα πρεπε και ρίχνουνε το επίπεδο της τάξης για να μην τα δούνε σκούρα μπορώ να σου μιλήσω με παραδείγματα..

Οκ το ποινολόγιο ίσως κάποιες φορές να είναι και αναγκαστικό, αλλά το περιθώριο για τις απουσίες θα πρεπε να ταν μεγαλύτερο όπωσδήποτε.

MpoMp είπε...

Δώσε μου ένα παράδειγμα, αν θες, για να καταλάβω καλύτερα.

Γιατί να είναι μεγαλύτερο το όριο των απουσιών αφού από τη στιγμή που "επιλέγεις" να πας στο Λύκειο, υποτίθεται ότι πρέπει να είσαι παρών? Ποιο θεωρείς ότι θα ήταν το λογικό, το καταλληλότερο όριο απουσιών?

Ανώνυμος είπε...

oi dikaiologimenes tha prepe na tan perissoteres...toulaxiston kammia 70aria..oi adikaiologites einai mia xara oses einai..giati apo ti stigmi pou EPILEGEIS na pas den mporeis adikaiologita na sai apon.. einai omws adikia logw problimatwn igeias kapoios p exei tis dinatotites na perasei na ton apokleisoun..

to paradeigma an thes tha sto po apo konta kai esy apotipose to edo me liga logia.. einai kati pou mas elege enas kathigitis...einai ypervolika megali apopsi g na tin grapso..

MpoMp είπε...

Εντάξει. Θα μιλήσουμε σύντομα. :)

Ανώνυμος είπε...

sthn erwthsh s filtate 8a s apanthsw polu apla ....ta xeirwtera mas xronia ....xasimo xronou apla ....egw proswpika niw8w oti sthn xwra mas einai sunonimo ths fulakhs k ths katapieseis ...ths kleisouras kai ths apaths !!nai ths apaths dioti ta misa apo auta pou mas didaskoun einai analu8oi ...plastes plhrofories gia enan plasto kosmo ..h sapila dld se olo ths to megaleio ...kai mporei na akougomai kapws uprbolikh alla niw8w kairo twra na pnigoun plu8wra sunais8hmatwn pou talanteuontai mesa m kai psaxnoun tropo diafughs ...elpizw na me ktlbneis .....

MpoMp είπε...

Δεν συμφωνώ στο ότι οτιδήποτε μας μαθαίνουν είναι αναληθές.
Αυτό ίσως να ισχύει για συγκεκριμένους καθηγητές και με άλλη μορφή.

Εσένα αυτό που σε ενοχλεί είναι το γεγονός ότι δεν σε ικανοποιεί το σχολείο στο οποίο βρίσκεσαι. Χρειάζεσαι ένα Λύκειο στο οποίο θες να διδαχθείς αυτό που έχεις επιλέξει (υποθέτω) για επάγγελμα και καριέρα σου. Ένα ΕΠΑΛ αλλά ένα καλό ΕΠΑΛ. Και θα σου πω ότι αυτό θέλουμε όλοι, ένα ΕΠΑΛ ικανοποιητικό αλλά πού τύχη? Πού οργάνωση, δηλαδή...

Και όλο αυτό σε κάνει να νιώθεις αηδία. Αυτό που περιέγραψες. Και αυτό που μας κάνει να μισούμε το σχολείο.

Μια λύση είναι να προσαρμοστείς ή έστω να προσπαθήσεις. Και εγώ αυτό κάνω. Προσπαθώ να προσαρμόζομαι και να αντέχω. Να αξιοποιώ αυτό το ελάχιστο και ελάχιστα συμβατό με ό,τι θέλω να μάθω.

Επίσης, να υποθέσω ότι τα συναισθήματα αυτά δεν προκαλούνται μόνο από το σχολείο, ε?...

John είπε...

Προσώπικα πιστεύω ότι τα σχολικά χρόνια είναι όμορφα και μας προσφέρουν ίσως τις καλύτερες αναμνήσεις της ζωής μας. Αλλά συγκρίνοντας τα σχολεία μας με άλλα δεν έχουν καμιά απολύτως σχέση. Στο εξωτερικό (φυσικά όχι σε όλες τις χώρες) τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα απ'ότι γνωρίζω τουλάχιστον.

MpoMp είπε...

Ακριβώς...

Το χειρότερο είναι ότι στην Ελλάδα είναι ότι προσπαθούν να αντιγράψουν συστήματα παιδείας από άλλες χώρες και ταυτόχρονα να τα διαμορφώσουν όπως γουστάρουν...
Δεν γίνεται έτσι... Καλά, εννοείται ότι δεν φταίει μόνο αυτό...